پخش زنده
امروز: -
کشت گلخانه ای میوه استوایی پاپایا در استان یزد تحولی در الگوی کشت کشاورزی ایجاد کرده است.
"پاپایا" میوه گیاه کاریکاپاپایا که خاستگاه اصلی آن آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی است و چند سالی کشت و تولید آن در کشورهایی، چون هند، استرالیا، مالزی، اندونزی، فیلیپین و همچنین ایران آغاز شده است.
محصولی که در همه فصول سال میتوان آن را در میوه فروشیها دید و در کشور ما در جنوب سیستان و بلوچستان بخصوص بخش سرباز کاشت و به وفور یافت میشود.
پاپایا درخت کوچکی است که دارای یک ساقه به ارتفاع چهار تا ۱۰ متر و برگهایی به ابعاد ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر که میوه آن ۱۵ تا ۴۵ سانتیمتر طول و قطر آن ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر است.
خاکی که طلا میشود
گرچه همه یزد را با کویر و بی آبی میشناسند، اما آن روی سکه، سختکوشی مردمانش است که از خاک تفتیده، صدها میوه و سبزی و گیاه دارویی برداشت میکنند. مردمانی که در پسِ همه فعالیت هایشان، فکر اقتصادی نهفته است و دست به خاک که میزنند، طلا میشود.
کشت پاپایا در استان یزد برای اولین بار در سال ۹۷ به صورت آزمایشی در گلخانههای شهرستان خاتم آغاز شد. منطقهای در ۲۴۰ کیلومتری مرکز استان یزد که به قطب کشاورزی کویر هم معروف است.
سفری کوتاه به شهرستان خاتم دارم تا با مهدی کاظمی نسب کشاورز نمونه این منطقه گفتگو کنم. او اولین کسی است که در سطح هزار و ۵۰۰ هکتار از گلخانه خود به صورت آزمایشی میوه پاپایا را کشت کرده است.
آقا مهدی با بیان اینکه عمر مفید و اقتصادی گیاه پاپایا بیش از سه سال نیست، میگوید: پاپایا معمولاً ۱۲ ماه پس از کشت بذر، به دست میآید.
او میافزاید: پاپایا میوهای استوایی شبیه به انبه با مزهای شیرینتر است. هر گل این گیاه ۱۴۵ تا ۱۶۵ روز بعد از گرده افشانی به میوه کامل تبدیل میشود و در زمان رسیدن، رنگ میوهها از سبز به زرد و گاهی نارنجی تغییر مییابد.
تولید ۲۵ تن پاپایا در دل کویر
پاپایا در طول سال میوه میدهد. پاپایای جوان بیشترین تولید را دارد و هرچه به سن آن افزوده میشود، ضعیفتر شده و میوه کمتر و کوچکتری تولید میکند.
محصول گیاه کاریکاپاپایا را یکسال بعد از کشت میتوان برداشت کرد و در سال اول، نزدیک به سه تن باردهی در هکتار خواهد داشت.
رئیس جهاد کشاورزی استان یزد با بیان اینکه سطح زیرکشت پاپایا در گلخانههای شهرستان خاتم بیش از هشت هزار مترمربع است، میگوید: در کشت گلخانهای در هر هزار مترمربع ۳۵۰ درخت کشت میشود.
سید جمال سجادی پور میافزاید: هر درخت بین ۲۰ تا ۱۰۰ عدد میوه میدهد و وزن هر میوه بسته به شرایط گلخانه و تغذیه متفاوت، بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ گرم است.
وی پیش بینی کرد امسال بیش از ۲۵ تن پاپایای مرغوب از سطح گلخانههای شهرستان خاتم برداشت و به عنوان میوه لوکس راهی بازار شود.
رونق تولید با اصلاح الگوی کشت
اکنون با کشت پاپایا در گلخانههای شهرستان خاتم و به دنبال آن گلخانههای دیگر مناطق یزد، این استان هم به چرخه تولید کنندگان این میوه استوایی وارد شده است.
حسین سلطانی دیگر کشاورزی است که این روزها در شهر شاهدیه، به کشت پاپایا مشغول است. او دارای مدرک گیاه شناسی است.
آقای سلطانی با بیان اینکه بیشترین سطح زیرکشت باغهای شهر شاهدیه محصول انار است، میگوید: به این نتیجه رسیدم که محصولی پرورش دهم که هم بازدهی بهتر و هم مصرف آب کمتری داشته و از طرف دیگر منحصربه فرد باشد.
حسین آقا با بیان اینکه در سطح یکهزار مترمربع از گلخانه خود پاپایا کشت کرده است، میافزاید: پس از گذشت حدود یک سال، این محصول به میوه دهی رسیده است و پیش بینی میکنیم هر درخت ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم پاپایا بدهد.
او ادامه میدهد: اگر این محصول به مردم شناسانده شود، تاحد زیادی میتواند به اقتصاد کشور کمک کند. اگر در شهر شاهدیه به جای معطوف کردن همه توان به باغهای انار که مصرف آب زیاد و بازدهی اقتصادی اندک دارد بر روی توسعه پاپایا سرمایه گذاری شود، رونق تولید را شاهد خواهیم بود.
خواص درمانی پاپایا
میوه ها، برگها و حتی شیرهی گیاه پاپایا دارویی است. این خربزه درختی منبع غنی از آنتی اکسیدانهایی مانند کاروتن، ویتامین C، فلانووئید، ویتامینهای B، فولات و اسید پانتوتنیک و همچنین مواد معدنی نظیر پتاسیم، منیزیم و فیبر است.
کارشناسان معتقدند یکی از فواید خوردن پاپایا، پیشگیری از سرطان است. آنتی اکسیدانهای میوه پاپایا باعث میشود تا بدن برای جنگ با سلولهای عامل سرطان آماده باشد و استفاده روزانه آن میتواند خطر بروز سرطان را در فرد کاهش دهد.
رئیس جهاد کشاورزی شهرستان خاتم با اشاره به خواص درمانی پاپایا میگوید: این میوه برای مقابله با دیابت و اسهال مزمن، زخمهای دستگاه ادراری، کرم حلقوی و بیماریهای پوستی موثر است.
سیدمجتبی آغاز میافزاید: عصارهی میوه، برگ، دانهها و ریشههای این گیاه نیز دارای خاصیت ضد میکروبی است و برای درمان بیماریهای گوارشی و ادراری توصیه شده است.
صرفه اقتصادی بالا در تولید پاپایا
از آن جا که کشت و تولید میوه پاپایا ساده است و نیاز به تخصص خاصی نیز ندارد و از آن سو بازدهی اقتصادی بالایی دارد میتواند جایگزین مناسبی برای محصولات پرآبخواه بویژه در مناطق کویری باشد.
با توجه به اینکه هزینه احداث یکهکتار باغ پاپایا در سال ۱۳۹۷، ۹۰ میلیون ریال برآورد شده است، اگر معادل هزینه واردات این محصول صرف احداث باغ شود؛ علاوهبر اشتغالزایی معادل ۴۰ هکتار باغ پاپایا نیز میتوان احداث کرد.
با توجه به اینکه متوسط عملکرد پاپایا در هر هکتار ۱۱ تن است و از طرفی با احتساب قیمت هر کیلوگرم پاپایا ۳۰۰ هزار ریال در سال جاری، توسعه باغهای پاپایا در کشور از نظر اقتصادی توجیهپذیر است. از طرفی ارزش واردات محصولات در سال ۹۷ برابر ۱۳۳ میلیون و ۳۱ هزار و ۵۴ ریال بوده که با اجرای این طرح میتوان ۳۴۷ میلیون و ۴۲۳ هزار ریال از خروج ارز جلوگیری کرد.
تولید محصول پاپایا، علاوه بر صرفه اقتصادی بالا، اشتغالزایی، کمک به کاهش واردات و خروج ارز را هم به دنبال دارد.
نویسنده:سیده سکینه میرطاهری