از مرگ شاه سعودی تا آغاز جنگ جهانی
تقویم تاریخ، در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
امروز، شنبه یازدهم مرداد سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با یازدهم ذی الحجه سال ۱۴۴۱ هجری قمری و مطابق با اول اوت سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (۱۱ مرداد) به شرح زیر است.
شهادت آیت الله شیخ فضل الله نوری
( ۱۱۱ سال پیش در چنین روزی، یازدهم مرداد سال ۱۲۸۸ هجری شمسی )
آیت ا... شیخ «فضل ا... نوری»، عالم متعهد و مبارز در تهران توسط عوامل و فریب خوردگان استعمار به دار آویخته شد. او از فقه های طراز اول تهران بود و در ترویج اندیشههای اسلامی و عدالت گرایانه تلاش فراوان کرد. آیت ا... نوری در جریان مبارزات روحانیون و مردم علیه استبداد قاجار و برپایی انقلاب مشروطه، از رهبران برجسته به شمار میرفت.
وی در جریان انقلاب مشروطه و پس از تشکیل مجلس شورای ملی و تدوین متمم قانون اساسی، از آنجا که برخی قوانین و مصوبات مجلس را مغایر با اسلام میدید، به مخالفت برخاست و همراه عدهای از مبارزین در حرم حضرت عبدالعظیم در شهر ری - در جنوب تهران - تحصن کرد. شیخ فضل ا... نوری پس از آنکه مجلس شورای ملی پذیرفت قوانینی مغایر با شرع اسلام تصویب نکند، از تحصـن خارج شد و به تهران بازگشت.
پس از فتح تهران و پایان استبداد صغیر، عوامل استعمار با سوء استفاده از شرایط موجود، شیخ فضل ا... نوری را که سالها برای سرنگونی استبداد و حاکمیت اسلام مبارزه کرده بود، به بهانه حمایت از استبداد، در چنین روزی به شهادت رساندند.
آغاز جنگ جهانی اول
( ۱۰۶ سال پیش، در روز اول اوت سال ۱۹۱۴ میلادی )
با اعلان جنگ آلمان به روسیه، جنگ جهانی اول رسماً آغاز شد. سه روز قبل از آن، اتریش به بهانه ترور ولیعهد این کشور در سارایوو، به صربستان اعلان جنگ داده بود. پس از اعلان جنگ آلمان به روسیه و سپس فرانسه، جنگ به سرعت گسترش یافت و کشورهای محور شامل آلمان، اتریش، هنگری و عثمانی، در مقابل متفقین متشکل از فرانسه، انگلیس، روسیه و صربستان قرار گرفتند.
زمینههای این جنگ جهانی، از قبل آماده شده بود. در دهههای پیش از شروع جنگ جهانی اول، رقابت تسلیحاتی کشورهای قدرتمند اروپایی و تلاش آنان برای گسترش مستعمرات خود، تشدید شده و اندیشههای میهن پرستانه افراطی در اروپا افزایش یافته بود. البته اتحادهای متعدد نظامی نیز، زمینه را برای آغاز این جنگ ویرانگر فراهم ساخته بود. دراین میان، آلمان که از زمان به دست آوردن اتحاد و یکپارچگی در سال ۱۸۷۱ میلادی، قدرت نظامی فراوانی در اروپا یافته بود، در آغاز ویرانگرترین جنگ تاریخ تا آن زمان، پیشقدم شد. با صف آرایی متفقین، دولتهای محور شکست خوردند و جنگ جهانی اول در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ با به جای گذاشتن ۹ میلیون کشته، ۲۹ میلیون معلول و ۵ میلیون مفقود، پایان یافت. پس از جنگ جهانی اول، قرارداد صلح ورسای در ژانویه سال ۱۹۱۹ میلادی شرایط سختی را بر آلمان تحمیل کرد که خود یکی از عوامل زمینه ساز جنگ جهانی دوم شد.
انحلال فدراسیون عربی
( ۶۲ سال پیش در چنین روزی اول اوت سال ۱۹۵۸ میلادی )
فدراسیون عربی، متشکل از کشورهای عراق و اردن منحل شد. اوجگیری نفوذ جمال عبدالناصر رئیس جمهوری مصر در جهان عرب به عنوان یک شخصیت ضداستعماری و فراخوانی وی برای اتحاد کشورهای عربی، در گام نخست به تأسیس جمهوری واحدی متشکل از مصر و سوریه و یمن انجامید.
با توجه به حضور انگلستان در منطقه و خطری که این کشور از یکپارچگی جهان عرب و امت اسلامی احساس میکرد، دولت استعماری لندن درصدد برآمد در مقابل تصمیم عملی شده جمال عبدالناصر، اقدامی مشابه انجام دهد. در این میان، حاکمیت خاندان هاشمی بر دو کشور عراق و اردن و تسلیم هر دو در مقابل سیاستهای انگلستان باعث شد پیمانی تحت عنوان اتحاد هاشمی، میان رژیمهای سلطنتی عراق و اردن به امضا برسد. فعالیتهای انگلیس سرانجام در ۱۱ فوریه ۱۹۵۸ میلادی به نتیجه رسید و براساس توافقنامه تشکیل فدراسیون عربی متشکل از عراق و اردن، مقرر شد دو کشور در عین حفظ موجودیت مستقل خود، از سیاست خارجی هماهنگ و توافقات مشترک در امور داخلی پیروی کنند. عکسالعمل جمال عبدالناصر در برابر تشکیل این فدراسیون و فراخوانی طرفداران خود در ارتش عراق، به کودتای نظامیان در سحرگاه ۱۴ ژوئیه ۱۹۵۸ میلادی در عراق انجامید. کودتاگران به رهبری عبدالکریم قاسم و عبدالسلام عارف رژیم سلطنتی را سرنگون و سران آن را اعدام کردند و حکومت جمهوری در عراق اعلام شد. چند روز پس از پیروزی و تثبیت حکومتِ کودتا در عراق، در اول اوت ۱۹۵۸ میلادی پیمان اتحاد هاشمی یا فدراسیون عربی عراق و اردن پس از ۶ ماه فعالیت، منحل اعلام شد.
مرگ شاه سعودی
( ۱۵ سال پیش، در روز اول اوت سال ۲۰۰۵ میلادی )
«فهد بن عبدالعزیز» شاه سابق عربستان پس از سالها بیماری مرد. وی در سال ۱۹۲۱ در ریاض - پایتخت عربستان - متولد شد. فهد بن عبدالعزیز در سال ۱۹۶۷ معاون نخست وزیر و ۸ سال بعد ولیعهد عربستان شد. او در سال ۱۹۸۲، درپی مرگ برادرش خالد بن عبدالعزیز، به عنوان پنجمین پادشاه سلسله آل سعود به قدرت رسید. در زمان پادشاهی ملک فهد، ریاض مناسبات بسیار نزدیکی با واشنگتن برقرار کرد. همچنین او درجریان هشت سال جنگ تحمیلی صدام علیه ایران، از رژیم صدام حمایت کرد.
پس از اشغال کویت توسط عراق در سال ۱۹۹۰، فهد از صدام فاصله گرفت. فهد در سال ۱۹۹۵ درپی عارضه قلبی، عملاً از اداره مملکت باز ماند و این کار را به ولیعهد خود، امیر عبدالله سپرد. پس از مرگ فهد، ملک عبدالله به پادشاهی عربستان رسید.
اذعان سازمان ملل به استفاده عراق از سلاح های شیمیایی
( ۳۲ سال پیش، در روز یازدهم مرداد سال ۱۳۶۷ هجری شمسی )
هیات تحقیق اعزامی سازمان ملل متحد به ایران و عراق، با انتشار دو گزارش اعلام کرد که رژیم سابق عراق در جریان جنگ با ایران، بارها از سلاحهای شیمیایی علیه نیروهای ایرانی استفاده کرده است. این اولین اعتراف صریح سازمان ملل به استفاده گسترد از سلاحهای شیمیایی توسط ارتش عراق علیه ایران بود.
با این حال شورای امنیت در واکنش به استفاده نظامیان صدام حسین از سلاحهای شیمیایی، قطعنامهای علیه رژیم بعثی عراق صادر نکرد. این رژیم در طول ۸ سال جنگ تحمیلی علیه ایران، بارها از سلاحهای شیمیایی علیه رزمندگان و مردم غیرنظامی ایران استفاده کرد، اما به دلیل حمایت قدرتهای غربی که در تولید این سلاح با صدام همکاری میکردند، تحت فشار بین المللی قرار نگرفت. به همین دلیل، ساعاتی پس از انتشار گزارشهای هیات تحقیق سازمان ملل مبنی بر به کارگیری سلاح شیمیایی توسط عراق، جنگندههای عراقی شهر اُشنویه - در غرب ایران - را هدف بمبهای شیمیایی قرار دادند که در نتیجه، ۲۴۰۰ نفر از مردم این شهر مجروح شدند. هیات تحقیق سازمان ملل، انجام این حمله توسط عراق را که پس از پذیرش آتش بس توسط ایران انجام شد، تایید کرد.
روز جهانی تغذیه با شیر مادر
( اول اوت برابر با روز جهانی تغذیه با شیر مادر است )
استفاده گسترده از شیر خشک و غذاهای کودک در ایام پس از جنگ جهانی دوم، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، رشد چشمگیری یافت و این موضوع، باعث نگرانی جوامع جهانی شد. ترویج تغذیه با شیر مادر و افزایش آگاهی عموم از خواص منحصر به فرد این شیر در سلامتی کودک و حفظ و تداوم شیردهی مادران، نیازمند گامی بزرگ و اساسی بود.
بر همین اساس، در اول اوت ۱۹۹۰ میلادی، سازمان بهداشت جهانی با همکاری یونیسف، طی اجلاسی در شهر فلورانس ایتالیا، بیانیهای را در تداوم، ترویج و حمایت از تغذیه با شیر مادر به امضا رساند. در این بیانیه بر اهمیت تغذیه نوزاد با شیر مادر در شش ماه اول زندگی و تأثیر آن برتندرستی کودک و مادر تأکید شده است.