اندر حکایت کمبود دندانپزشک در کشور
بر اساس پژوهش مرکز تحقیقات پیشگیری پوسیدگی دندان دانشگاه علوم پزشکی تهران، هر فرد بزرگسال باید ۲۸ دندان سالم داشته باشد، اما هم اکنون هر ایرانی ۴۰ ساله به طور متوسط، تنها حدود ۲۱ یا ۲۲ دندان سالم دارد.
به گزارش خبرنگار نظام سلامت
خبرگزاری صدا و سیما، در حال حاضر یکی از ریشههای وضعیت نامناسب سلامتی دهان و دندان مردم ایران، گرانی خدمات ارائه شده توسط دندان پزشکان است. این گرانی موجب شده تا بسیاری از افراد با وجود نیاز به دریافت خدمات بهداشتی و درمانی حوزه دهان و دندان مانند، جرم گیری، پر کردن، عصب کشی و جراحی دندان؛ از انجام این کار سر باز زنند و اقدامی در جهت رفع مشکلات خود انجام ندهند.
تجزیه و تحلیل علت گرانی خدمات دندان پزشکان برای مردم نشان میدهد که عوامل مختلفی در بروز این پدیده نقش دارند. از اجرایی نشدن بیمه خدمات دندان پزشکی گرفته تا نظارت ضعیف بر تعرفه گذاری خدمات دندان پزشکی و کمبود دندان پزشک.
در این میان کمبود دندان پزشک موجب شده تا در سایه کم بودن تعداد عرضه کنندگان این خدمت، قدرت چانه زنی این قشر افزایش یافته و با تخطی از تعرفههای تعیین شده توسط دولت، تحت پوشش قرار گرفتن خدمات دندان پزشکی را هم تحت الشاع قرار دهند. بر این اساس به نظر میرسد افزایش تعداد دندان پزشکان میتواند مقاومت این قشر در مقابل تعرفه گذاری دولتی را کاهش دهد.
در حال حاضر سرانه دندانپزشک در کشور ایران ۳۳ دندانپزشک به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است، درحالیکه میانگین سرانه کشورهای پیشرو در حوزه سلامت ۸۰ دندانپزشک به ازای ۱۰۰ هزار نفر است. همچنین میانگین سرانه دندانپزشک در کشورهای منطقه ۴۲ به ازای ۱۰۰ هزار نفر است.
در حالی کشور با کمبود دندانپزشک مواجه است که بر اساس آمارها، در ۲۰ سال آینده جمعیت سالمند ایران بیش از ۲ برابر خواهد شد. بیشترین میزان آسیبهای دندانی در سنین بالای ۴۰ سال رخ میدهد. با توجه به سالمندی جمعیت، تقاضا برای درمان این حوزه در آینده بیش از پیش افزایش خواهد یافت و ظرفیت پایین پذیرش دندانپزشک، منجر به بحرانی شدن این حوزه خواهد شد.
علاوه بر کمبود دندانپزشک و در پیش بودن بحران سالمندی، موضوع مهم دیگری نیز وجود دارد که ضرورت افزایش تعداد دندانپزشکان را نشان میدهد و آن توزیع نامتوازن دندانپزشکان در سطح کشور است.
در حال حاضر توزیع دندانپزشکان در کشور به گونهای است که ۳۵ درصد دندانپزشکان در استان تهران قرار دارند.
همچنین بررسیها نشان میدهد که سرانه دندانپزشک در ۲۷ استان کشور کمتر از میانگین کشوری است که نشان دهنده وضعیت بحرانی این مناطق است. بدیهی است در چنین شرایطی، صفهای طولانی مدت برای دسترسی به خدمات دندانپزشکی، هزینههای بالای درمان و همچنین دسترسی سخت مردم به خدمات دندانپزشکی به ویژه در مناطق محروم رخ میدهد.
درحالیکه کمبود دندانپزشک موجب افزایش شدید هزینه خدمات دندانپزشکی شده است و آن را به یک خدمت بسیار لوکس تبدیل کرده است، وزارت بهداشت در سالهای گذشته اقدام به کاهش ظرفیت پذیرش این رشته نموده است. به گونهای که ظرفیت پذیرش با کاهش ۱۸ درصدی از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ همراه بوده است. از طرفی بر اساس کتاب توسعه اسناد متوازن آموزش عالی علوم پزشکی کلان مناطق آمایشی کشور ۸ ظرفیت پذیرش این رشته تا سال ۱۴۰۸ سیر کاهشی خواهد داشت.
وجود مشکل کمبود پزشک و دندانپزشک در کشور باعث شد حدود سه ماه پیش با همکاری مجلس، دولت و شورای عالی انقلاب فرهنگی، بعد از یک دوره بررسی کارشناسی، افزایش پذیرش در رشتههای پزشکی تصویب شود.
این مصوبه تکالیف دیگری هم داشت: افزایش ظرفیت در تخصص پزشکی، دندانپزشکی عمومی و دندانپزشک متخصص. مهلت تهیه طرح برای این اقدامات هم، ۲۲ اسفند بوده است.
محمد شفیعی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما