اثرات منفی سرزنش، در زندگی مشترک

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، سرزنش زن یا شوهر نسبت به یکدیگر، خانواده را دچار بدبینی می‌کند و زوجین هر یک احساس می‌کنند در دل همسر خود جایگاهی ندارند.

زوج‌هایی هستند که عیب‌های هم را می‌دانند، اما به جای اینکه بر سر هم بزنند، بر سر آن عیب می‌زنند تا آن عیب و نقص را از بین ببرند.

همه افراد (به غیر از معصومین) در نوع رفتار و کردار خودشان دارای عیب‌ها و نقص‌های هستند که باید تلاش کنند آن‌ها را در مسیر زندگی برطرف سازند. هدف اصلی ازدواج هم این است که انسان به تکامل برسد و بتوانند با کمک یکدیگر، عیب‌های خود را برطرف سازند. نحوه برخورد افراد در مقابل این کمی‌ها و عیب‌ها متفاوت است. برخی افراد مانند ذره بین هستند و با دقت هر چه بیشتر به دنبال عیب‌های هم می‌گردند تا آن‌ها را مانند پتک بر سر یکدیگر بزنند و در جایگاه‌های مختلف به سرزنش کردن یکدیگر بپردازند. اما گروهی دیگر هستند که مانند سَرند و غربال هستند که صفت‌های بد طرف مقابل را عبور می‌دهند و الماس‌ها و گوهر‌های همسرشان را نگه می‌دارند و همیشه به دنبال راهی هستند تا عیب‌های هم را ترمیم کنند.

سرزنش کردن همسر رفتاری سمی برای هر رابطه‌ای است؛ و در مقابل آن، اعتماد، هر رابطه‌ای را پایدار می‌کند. اگر همسرتان دائما شما را سرزنش می‌کند، مشکل می‌تواند ناشی از کمبود اعتماد به نفس، عدم احترام به همسر یا ایده آل گرایی باشد. انگیزه همسرتان را از سرزنش کردن بیابید و سعی کنید روی آن کار کنید تا بتواند این مشکل را از وجود خودش خارج سازد.

در خیلی از موارد، زوج‌ها می‌توانند مانند آینه باشند و عیب‌های هم را به هم نشان دهند تا طرف مقابل بتواند با آگاهی از عیب‌های خودش آن‌ها را حل کند. افراد خوشبخت مانند آینه رفتار می‌کنند، عیب‌ها را نشان می‌دهند بدون اینکه عیب‌ها را در ذهن خودش داشته باشد و بخواهد سرکوفت بزند. متاسفانه برخی افراد هستند که با آگاهی یافتن از عیب‌های همسرشان شروع به سرزنش کردن می‌کنند. یکی از عوامل عمده‌ای که باعث می‌شود افراد از زندگی خودشان لذت نبرند و زندگی را تلخ می‌کند، همین سرزنش کردن است. تفاوت افراد خوشبخت و ناراضی در نوع رفتار‌های آن‌ها نمایان می‌شود.

یادآوری: همه ما به نوبه خود دارای عیب‌های فراوانی هستیم که اگر کسی بخواهد آن نقص‌ها را مدام بر سر ما بکوبد و سرزنش کند اصلا قابل تحمل نخواهد بود و نمی‌توانیم آن فرد را تحمل کنیم. پس باید این رفتار غیر قابل تحمل را کنترل کرد و خوب است که برای سرزنش همسر خودمان را به جای او بگذاریم و همین احساس بدی که در ما ایجاد می‌شود در طرف مقابل ما هم ایجاد خواهد شد و باعث رنجش او می‌شود. سرزنش کردن نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند بلکه موجب تشدید شدن مشکلات می‌شود.

اگر شما جزء آن دسته از افرادی هستید که برای هر مسئله‌ای شروع می‌کنید به سرزنش و تحقیر کردن همسرتان باید بدانید که با تحقیر و سرزنش کردن مرد یا زن، باعث شکسته شدن اقتدار و اعتماد به نفس او خواهید شد و از او فردی پرخاشگر و عصبی خواهید ساخت که دیگر مانند سابق، همسرش را دوست نخواهد داشت و احتمال خیانت در این نوع افراد بیشتر از دیگران خواهد بود.

سرزنش را می‌توان به چاقوی دولبه‌ای تشبیه نمود که هم دارای جنبه‌های مثبت است و هم دارای اثرات منفی است. اگر سرزنش شما به صورت مکرر انجام شود هرچند خوب یا نابجا باشد باعث کینه و دشمنی می‌شود و از چشمان همسرتان خواهید افتاد و باعث می‌شوید تا حس نفرت در وجود همسرتان ایجاد شود. امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: زیاد سرزنش مکن، چرا که این کار کینه به دنبال دارد و موجب دشمنی می‌شود. [۱]

سرزنش زن یا شوهر نسبت به یکدیگر، خانواده را دچار بدبینی می‌کند و زوجین هر یک احساس می‌کنند در دل همسر خود جایگاهی ندارند در نتیجه زمینه تردید، بدبینی و سوءظن‌های حاد در خانواده ایجاد می‌شود و آرامش را از زندگی زن و شوهر می‌برد.

شاید هدف شما از سرزنش کردن این باشد که طرف مقابل، دیگر آن کار را انجام ندهد، اما باید بگوییم که مسیر اشتباهی را انتخاب کردید. چون با ادامه پیدا کردن این سرزنش‌ها باعث خواهید شد که این فرد نسبت به انجام دادن آن کار‌ها بی باک شود و این عتاب‌ها و تندی‌های شما هم به مرور زمان بی ارزش خواهد شد. امام علی (علیه‌السلام) فرمودند: از این که مکرر سرزنش کنی پرهیز کن، که این کار (طرف مقابلت را) بر گناه خویش جری نموده و عتاب تو بی ارزش خواهد شد. [۲]

اینکه بخواهید عیب‌های دیگران را به رخ آن‌ها بکشید و از سرزنش کردن آن‌ها لذت ببرید باید بدانید که آتش لجاجت را در درون آن‌ها روشن می‌کنید. فردی که دائما مورد سرزنش شما قرار بگیرد بالاخره این همه نامهربانی‌ها را در دل خودش قرار می‌دهد و بخاطر اینکه حرص شما را در بیاورد، دوباره آن مار را انجام می‌دهد. سرزنش‌های زیادی شما باعث لجوج شدن فرد می‌شود. امام علی (علیه‌السلام) فرمودند: زیاده روی در سرزنش، آتش لجاجت را شعله ور می‌کند. [۳]

توجه: رابطه‌ای که مدام در آن سرزنش و سرکوفت نسبت به یکدیگر وجود دارد، رابطه‌ای متزلزل و ناپایدار است که هر لحظه امکان گسست و از هم پاشیدگی در آن وجود دارد. عیب‌های همدیگر را بزرگ نبینید و باعث اذیت هم نشوید، برای عشق خودتان تعمیرکار مهربان باشید تا عیب‌های او را ترمیم کنید.