صنعت لوازم خانگی؛ از وابستگی تا بلوغ
حدود یک دهه پیش بازارش در اختیار و انحصار سه شرکت بزرگ خارجی بود و اجازه نفس کشیدن به تولید داخل نمیداد، اما هم اکنون ۷۵ درصد بازار لوازم خانگی در اختیار تولیدکنندگان داخلی است.
به گزارش خبرنگار تحریریه صنعت
خبرگزاری صدا و سیما؛ محمد حسین فهیمی عضو هیئت مدیره انجمن لوازم خانگی ایران از زمانی میگوید که انحصار بازار دست شرکتهای خارجی بود و حدود ۷۰ درصد بازار لوازم خانگی ما را در اختیار داشتند.
سال ۹۷ با مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا ورق برگشت. در این سال، شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا بخاطر محدودیتهای ارزی ناشی از اعمال تحریم ها، مصوب کرد واردات برخی کالاها که تولید داخل دارد، ممنوع شود. یکی از این کالاها، لوازم خانگی بود.
عباس هاشمی دبیر کل انجمن ملی صنایع لوازم خانگی ایران میگوید: با اعمال این ممنوعیتها صنعت لوازم خانگی جهش بزرگی داشت و هم اکنون حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد بازار کشور، دست کالاهای تولید داخل است.
سال ۱۴۰۰ با پایان زمان مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا، زمزمههایی مبنی بر واردات لوازم خانگی کرهای در ازای طلب ۷ میلیارد دلاری به گوش میرسید، شرکتهایی که با اندک بهانهای ایران را ترک کرده بودند حالا سودای بازگشت داشتند، اما دستور رهبر انقلاب مبنی بر ممنوعیت بازگشت شرکتهای کره ای، آنها را ناکام گذاشت و امید را به واحدهای تولیدی بازگرداند.
۶ سال از اعمال ممنوعیت واردات لوازم خانگی میگذرد و بنا به گفته علی آبادی وزیر سابق صمت، در لوازم خانگی وضعیت بسیار خوبی داریم.
عباس هاشمی دبیرکل انجمن ملی صنایع لوازم خانگی ایران هم میگوید: حال صنعت لوازم خانگی خوب است و در میزان تولیدات، هم به لحاظ کاهش ارزبری و هم تعمیق ساخت داخل وضعیت خوبی داریم.
ابهری عضو هیئت مدیره انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران هم از وضع رو به رشد این صنعت میگوید؛ صنعتی که توانسته در چهار سال گذشته از تولید ۱۲ میلیون دستگاه در سال به ۱۸ تا ۲۰ میلیون دستگاه لوازم خانگی برسد.
حالا دوباره زمزمههای بازگشت شرکتهای خارجی به گوش میرسد، زیرا در قانون برنامه هفتم بر رقابت تاکید شده است و به دلیل تمدید نشدن ماده ۱۶ قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخل در این برنامه، از این پس واردات کالاهای مشابه داخل ممنوع نیست و واردکنندگان میتوانند ثبت سفارش کنند و هم براساس ماده ۲۲ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور، هرگونه ممنوعیت غیرتعرفهای و غیرفنی برای واردات به جز در مواردی که رعایت موازین شرع اقتضا میکند ممنوع است.
معاون صنایع عمومی وزارت صمت میگوید: براساس قانون برنامه هفتم، باید به سمت شرایط رقابتی و رفع محدودیت و انحصار برویم، اما همچنان از صنعت نوپای لوازم خانگی حمایت میکنیم. این به نفع اقتصاد ملی ماست.
به گفته آقای محمدمهدی برادران؛ باید به صنایع نوپا و در حال توسعه، برای افزایش عمق داخلی سازی و افزایش اعتمادسازی فرصت دهیم.
معاون صنایع عمومی وزارت صمت میگوید: آنچه که ما را نگران میکند رقابت در محصول نیست بلکه رقابت در انحصارهایی است که برخی تولیدکنندگان لوازم خانگی جهان در کشور ما ایجاد کرده بودند با رفتنشان به بهانه و اعمال تحریم ها، بازار ایران را با مشکلاتی مواجه کردند.
آقای برادران از روش رقابت تخریبی شرکتهای خارجی در سالهای حضورشان در ایران انتقاد میکند و میگوید: باید توجه کنیم اگر برخی تولیدکنندگان کشورهای دیگر در برخی از مقاطع از روش رقابت تخریبی یا دمپینگ استفاده کردند بخواهند دوباره از همان روشها استفاده کنند و تولیدکنندگان نوپای ما را که چندسالی است به این عرصه وارد شده اند نگران کنند، از تولید داخل حمایت میکنیم و اجازه نمیدهیم با روش رقابت تخریبی به تولیدکنندههای ما آسیب بزنند.
آقای برادران افزود: البته برای رعایت حقوق مصرف کننده، بازار را رصد میکنیم و هر جا که لازم باشد با واردات، بازار را کنترل میکنیم.
آزادسازی واردات لوازم خانگی، در میان تولیدکنندگان و فعالان این صنعت موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان آزادسازی واردات میگویند:، چون به بلوغ کامل رسیده ایم دلیلی ندارد بازار را در اختیار رقبای خارجی قرار دهیم.
محمدحسین فهیمی یکی از تولیدکنندگان لوازم خانگی ایران میگوید: در حوزه لوازم خانگی هیچگونه کمبودی در بازار نداریم و حتی بخشی از تولیدات را به کشورهای دیگر حتی کشورهای اروپایی صادر میکنیم، اگر کیفیت ما پایین باشد قطعا نمیتوانیم در کشورهای دیگر رقابت کنیم.
یزدانجو دیگر تولیدکننده لوازم خانگی هم میگوید: اگر وارداتی هم بخواهد صورت بگیرد بسیار خوب است به شرطی که هوشمندانه باشد و کالاهایی که تولید داخل نداریم یا تولید داخل داریم، اما از کیفیت پایین برخوردار هستند وارد شود.
اما موافقان آزادسازی واردات میگویند: این صنعت به بلوغ کامل رسیده و توان رقابت با رقبای خارجی را دارد و بنابراین باید واردات آزاد شود.
هادی جعفری منفرد قائم مقام یکی از شرکتهای تولیدکننده لوازم خانگی میگوید: با واردات موافق هستم، با خودمان صادق باشیم اگر دولت بخواهد با هر صنعتی به صورت انحصاری و مادام العمر درهای کشور را ببندد و شرایط رقابت را ممنوع کند نه تنها آن صنعت رشد نمیکند بلکه اجحاف بزرگی هم به ملت خواهد شد.
ابراهیم فتح اللهی تولید کننده دیگری که موافق آزادسازی واردات است میگوید: رقابت با خارجیها باعث میشود قیمتها پایین بیاید و کیفیت محصولات بالا رود.
موافقان و مخالفان آزادسازی واردات لوازم خانگی، اما بر یک موضوع اشتراک نظر دارند و آن اینکه در صورت آزادسازی واردات، دولت باید با تعرفه و سایر ابزارها از تولید داخل حمایت کند.
گزارش از علی اصغر آمره خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما